هجرانی ..

 

سینِ هفتم
             سیبِ سُرخی‌ست،
حسرتا

        که مرا
               نصیب
                     ازاین سُفره‌ی سُنّت
                                            سروری نیست.

 

شرابی مردافکن در جامِ هواست،
شگفتا
       که مرا
              بدین مستی
                            شوری نیست.

 

سبوی سبزه‌پوش
                    در قابِ پنجره ــ
آه
 چنان دورم
             که گویی جز نقشِ بی‌جانی نیست.
و کلامی مهربان
                   در نخستین دیدارِ بامدادی ــ
فغان
    که در پسِ پاسخ و لبخند
                                 دلِ خندانی نیست.

 

بهاری دیگر آمده است
                           آری
اما برای آن زمستان‌ها که گذشت
نامی نیست
نامی نیست.

             شاعر: احمد شاملو 

      از: کتاب ترانه های کوچک غربت - اسفند 1357 لندن

****

 

اصـــــرار

خسته
شکسته و
دلبسته
من هستم
من هستم
من هستم
***
از این فریاد
تا آن فریاد
سکوتی نشسته است.
لب بسته
در دره های سکوت
سرگردانم.
من میدانم
من میدانم
من میدانم
***
جنبش شاخه ئی از جنگلی خبر می دهد
و رقص لرزان شمعی ناتوان
از سنگینی پا بر جای هزاران جار خاموش.
در خاموشی نشسته ام
خسته ام
درهم شکسته ام
من دلبسته ام.

شاعر: احمد شاملو.. 
 

باران

آنگاه بانوی پر غرور عشق خود را دیدم

در آستانه پر نیلوفر،

که به آسمان بارانی می اندیشید

و آنگاه بانوی پر غرور عشق خود را دیدم

در آستانه پر نیلوفر باران،

که

پیرهنش دستخوش بادی شوخ بود

و آنگاه بانوی پر غرور باران را

در آستانه نیلوفرها،

که از سفر دشوار آسمان باز می آمد.

این شعر رو خیلی دوست دارم...

زیباست...

شاعر: احمد شاملو

از دفتر باغ آیینه

مرغِ باران

در تلاشِ شب که ابرِ تیره می‌بارد
رویِ دریایِ هراس‌انگیز

وز فرازِ برجِ باراندازِ خلوت مرغِ باران می‌کشد فریادِ خشم‌آمیز

و سرودِ سرد و پُرتوفانِ دریایِ حماسه‌خوان گرفته اوج
می‌زند بالایِ هر بام و سرایی موج

و عبوسِ ظلمتِ خیسِ شبِ مغموم
ثقلِ ناهنجارِ خود را بر سکوتِ بندرِ خاموش می‌ریزدــ

 

می‌کشد دیوانه‌واری
	در چنین هنگامه
		رویِ گام‌هایِ کُند و  سنگین‌اش

پیکری افسرده را خاموش.

 

مرغِ باران می‌کشد فریاد دائم:

	ــ	عابر! ای عابر!
		جامه‌ات خیس آمد از باران.
		نیست‌ات آهنگِ خفتن
		یا نشستن در برِ یاران؟...

 

ابر می‌گرید
باد می‌گردد
و به زیرِ لب چنین می‌گوید عابر:

 

	ــ	آه!
		رفته‌اند از من همه بیگانه‌خو با من...
		من به هذیانِ تبِ رویایِ خود دارم
		گفتگو با یارِ دیگرسان
		کاین عطش جز با تلاشِ بوسه‌یِ خونینِ او درمان‌نمی‌گیرد.

 

ساعــــتِ اعـــــدام

ساعتِ اعدام

در قفلِ در کلیدی چرخید

لرزید بر لبان‌اش لب‌خندی
چون رقصِ آب بر سقف
از انعکاسِ تابشِ خورشید

در قفلِ در کلیدی چرخید

 

بیرون
رنگِ خوشِ سپیده‌دمان
ماننده‌یِ یکی نوتِ گم‌گشته
 

می‌گشت پرسه‌پرسه‌زنان رویِ
	سوراخ‌هایِ نی

دنبالِ خانه‌اش...

 

در قفلِ در کلیدی چرخید
رقصید بر لبان‌اش لب‌خندی
چون رقصِ آب بر سقف
از انعکاسِ تابشِ خورشید

 

در قفلِ در
کلیدی چرخید.

۱۳۳۱    احمد شاملو

شـــبـــانــــه

شبانه

۱

یه شبِ مهتاب
ماه میاد تو خواب
منو می‌بره
کوچه به کوچه
باغِ انگوری
باغِ آلوچه
دره به دره
صحرا به صحرا

اون جا که شبا
پشتِ بیشه‌ها
یِه پری میاد
ترسون و لرزون
پاشو میذاره
تو آبِ چشمه
شونه‌می‌کنه
مویِ پریشون...

 

۲

یِه شبِ مهتاب
ماه میاد تو خواب
منو می‌بره
تهِ اون دره
اون‌جا که شبا
یکه و تنها

تک‌درختِ بید
شاد و پُرامید
می‌کنه به‌ناز
دسّشو دراز
که یه ستاره
بچکه مثِ
یه چیکه بارون
به جایِ میوه‌ش
نوکِ یه شاخه‌ش
بشه آویزون...

 

۳

یه شبِ مهتاب
ماه میاد تو خواب
منو می‌بره
از تویِ زندون

مثِ شب‌پره
با خودش بیرون،
می‌بره اون‌جا
که شبِ سیا
تا دمِ سحر
شهیدایِ شهر
با فانوسِ خون
جار می‌کشن
تو خیابونا
سرِ میدونا:

 

«ــ	عمو یادگار!
	مردِ کینه‌دار!
	مستی یا هشیار
	خوابی یا بیدار؟»

 

مستیم و هشیار
شهیدایِ شهر!
خوابیم و بیدار
شهیدایِ شهر!
آخرش یه شب
ماه میاد بیرون،
از سرِ اون کوه
بالایِ دره
رویِ این میدون
رد می‌شه خندون

یه شب ماه میاد
یه شب ماه میاد

                                                احمد شاملو ۱۳۳۲

مِــــــــــه

مِه

بیابان را، سراسر، مه گرفته‌ست.
چراغِ قریه پنهان است
موجی گرم در خونِ بیابان است
 

بیابان، خسته
	لب‌بسته
		نفس‌بشکسته
			در هذیانِ گرمِ مه، عرق‌می‌ریزدش آهسته
				از هر بند.

 

 

«ــ	بیابان را سراسر مه گرفته‌ست. [می‌گوید به خود، عابر]
	سگانِ قریه خاموش‌اند.
	در شولایِ مه پنهان، به خانه می‌رسم. گُل‌کو نمی‌داند. مرا ناگاه در درگاه می‌بیند. به چشم‌اش قطره‌اشکی بر لب‌اش لب‌خند، خواهد گفت:
«ــ	بیابان را سراسر مه گرفته‌ست... با خود فکرمی‌کردم که مه گر هم‌چنان تا صبح می‌پایید مردانِ جسور از خفیه‌گاهِ خود به دیدارِ عزیزان بازمی‌گشتند.»

 

 

بیابان را
	سراسر
		مه گرفته‌ست.

چراغِ قریه پنهان است، موجی گرم در خونِ بیابان است.
 

بیابان، خسته لب‌بسته نفس‌بشکسته در هذیانِ گرمِ مه
	عرق‌می‌ریزدش آهسته از هر بند...

                                                        احمد شاملو    ۱۳۳۲

 

در دوردســـــت...

در دوردست...

در دوردست، آتشی اما نه دودناک
در ساحلِ شکفته‌یِ دریایِ سردِ شب
پُرشعله می‌فروزد.

آیا چه اتفاق؟
کاخی است سربلند که می‌سوزد؟
یا خرمنی ــ که مانده ز کینه
در آتشِ نفاق‌ــ؟

هیچ اتفاق نیست!

در دوردست، آتشی اما نه دودناک
در ساحلِ شکفته‌یِ شب شعله‌می‌زند،
وین‌جا، کنارِ ما، شبِ هول است
در کارِ خویش گرم
وز قصه باخبر.
او را لجاجتی است که، با هر چه پیشِ دست،
رویِ سیاه را
سازد سیاه‌تر.

 

آری! در این کنار
هیچ اتفاق نیست:

در دور دست آتشی اما نه دودناک،

 

                                احمد شاملو

لعنــــــت

 

لعنت

در تمامِ شب چراغی نیست.
در تمامِ شهر
نیست یک فریاد.

ای خداوندانِ خوف‌انگیزِ شب‌پیمانِ ظلمت‌دوست!
تا نه من فانوسِ شیطان را بیاویزم
در رواقِ هر شکنجه‌گاهِ پنهانی‌یِ این فردوسِ ظلم‌آیین،
تا نه این شب‌هایِ بی‌پایانِ جاویدانِ افسون پایه‌تان را من
به فروغِ صدهزاران آفتابِ جاودانی‌تر کنم نفرین،ــ
ظلمت‌آبادِ بهشتِ گندِتان را در به رویِ من
بازنگشایید!

 

در تمامِ شب چراغی نیست
در تمامِ روز
نیست یک فریاد.

چون شبانِ بی‌ستاره قلبِ من تنهاست.
تا ندانند از چه می‌سوزم من، از نخوت زبان‌ام در دهان بسته‌ست.
راهِ من پیداست
پایِ من خسته‌ست.

پهلوانی خسته را مانم که می‌گوید سرودِ کهنه‌یِ فتحی قدیمی را.
 

با تنِ بشکسته‌اش،
	تنها

زخمِ پُردردی به‌جامانده‌ست از شمشیر و، دردی جان‌گزای از خشم:
اشک می‌جوشاندش در چشمِ خونین داستانِ درد،
خشمِ خونین، اشک می‌خشکاندش در چشم.

 

در شبِ بی‌صبحِ خود تنهاست.
از درون بر خود خمیده، در بیابانی که بر هر سویِ آن خوفی نهاده دام
دردناک و خشم‌ناک از رنجِ زخم و نخوتِ خود، می‌زند فریاد:

 

«ــ	در تمامِ شب چراغی نیست
	در تمامِ دشت
	نیست یک فریاد...
	ای خداوندانِ ظلمت‌شاد!
	از بهشتِ گندِتان ما را
	جاودانه بی‌نصیبی باد!
	باد تا فانوسِ شیطان را برآویزم
	در رواقِ هر شکنجه‌گاهِ این فردوسِ ظلم‌آیین!
	باد تا شب‌هایِ افسون‌مایه‌تان را من
	به فروغِ صدهزاران آفتابِ جاودانی‌تر کنم نفرین!»

 

۱۳۳۵  احمد شاملو

 

عشقِ عمومی اشک رازی‌ست لب‌خند رازی‌ست عشق رازی‌ست اشکِ آن شب لب‌خندِ عشق‌ام بود.   قصه نیستم که بگویی نغمه نیستم که بخوانی صدا نیستم که بشنوی یا چیزی چنان که ببینی یا چیزی چنان که بدانی... من دردِ مشترک‌ام مرا فریاد کن.   درخت با جنگل سخن‌می‌گوید علف با صحرا ستاره با کهکشان و من با تو سخن‌می‌گویم نام‌ات را به من بگو دست‌ات را به من بده حرف‌ات را به من بگو قلب‌ات را به من بده من ریشه‌هایِ تو را دریافته‌ام با لبان‌ات برایِ همه لب‌ها سخن گفته‌ام و دست‌های‌ات با دستانِ من آشناست. در خلوتِ روشن با تو گریسته‌ام برایِ خاطرِ زنده‌گان، و در گورستانِ تاریک با تو خوانده‌ام زیباترینِ سرودها را زیرا که مرده‌گانِ این سال عاشق‌ترینِ زنده‌گان بوده‌اند.   دست‌ات را به من بده دست‌هایِ تو با من آشناست ای دیریافته با تو سخن‌می‌گویم به‌سانِ ابر که با توفان به‌سانِ علف که با صحرا به‌سانِ باران که با دریا به‌سانِ پرنده که با بهار به‌سانِ درخت که با جنگل سخن‌می‌گوید زیرا که من ریشه‌هایِ تو را دریافته‌ام زیرا که صدایِ من با صدایِ تو آشناست. ۱۳۳۴ احمد شاملو